امکان فسخ صلح عمری از سوی مصالح

_{^{پاسخ – آیا مصالح می تواند بدون رضایت متصالح حق صلح عمری را فسخ کند ؟}}

• عقد صلح از جمله عقود معین در قانون مدنی است و احکام و قواعد آن مشخص شده است؛ و عقود دیگر را می توان در قالب عقد صلح منعقد کرد و همان نتیجه مقصود را خواهد داشت بی انکه احکام و شرایط خاصه آن عقد در آن مجری باشد.(ماده ۷۵۸ قانون مدنی )
•  اما عقد صلح از جمله عقود لازم است و جز در موارد تخلف از شرط یا شرط خیار که بر مبنای تراضی است و ضمن عقد ممکن است به صورت شرط نتیجه نیز تراضی شود و در صورت حصول نتیجه عقد قهراً منفسخ شود ، هیچ یک از طرفین حق برهم زدن آن را ندارند. و ماده ۷۶۰ قانون مدنی نیز موید همین نظر است. 
• اما علاوه بر خیارات قانونی جهت فسخ معامله، اقاله نیز قابل انجام است اقاله عبارت است از این که طرفین قرارداد با تراضی و توافق یکدیگر معامله را برهم بزنند. اقاله بر هر لفظی که دلالت بر برهم زدن عقد را داشته باشد واقع می شود و از زمره موارد سقوط تعهدات است.
• اقاله نیز نیازمند اراده و رضای صحیح است و در صورتی که أراده مختل گردد و اکراه یا اشتباهی واقع گردد معامله همچنان به قوت خود باقیست و خللی به معامله واقع نمی شود. 
• ممکن است در قرارداد صلح شرط شده باشد که متصالح تا زمانی که مصالح یعنی مالک در قید حیات است، حق فروش یا انجام معامله نسبت به ملک را نداشته باشد. با این حال، در صورتی که شخص حق انجام معامله را داشته باشد، می تواند آن را با همان شرایطی که بین او و مالک مقرر بوده معامله نماید.
• لازم به ذکر است که شخص خریدار می‌بایست با درنظر گرفتن صلح عمری انجام شده ملک را خریداری نماید و امکان تخلیه متصالح را از ملک ندارد.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص فسخ قرارداد صلح عمری از سوی مصالح}}

♦  أولا صلح عقدی است لازم و طرفین حق برهم زدن آن را ندارند مگر اینکه مادر حق فسخ معامله را برای خود درج کرده باشد یا خیار شرط با مدت مضبوط برای خود در تظر گرفته باشد یا شرط نتیجه ای درج شود که بعد از آن عقد قهراً منفسخ شود. در غیر اینصورت مادر نمی تواند معامله را برهم بزند .
♦  ثانیا فرزند در حال حاضر مالک است چون در مقام صلح مال الصلح به او تملیک شده است و مادر صرفا حق انتفاع یا اباحه در تصرف دارد و مدت آن هم تا پایان عمر است و با پایان عمر او دیگر هیچ حقی نسبت به آن مال وجود نخواهد داشت و ورثه نیز ذی نفع نخواهند بود 
♦  ثالثا همانطور که گفته شد چون فرزند مالک است می تواند مال را معامله کند مشروط بر اینکه ضمن عقد حق معامله تا پایان عمر از او سلب نشده باشد که اگر چنین شرطی شده باشد این شرط صحیح خواهد بود و فرزند حق معامله نخواهد داشت 
♦  اما اگر چنین شرطی نشده باشد فرزند می تواند مال را معامله کند و خللی نیز به انتفاع مادر از ملک جهت سکونت به وجود نخواهد امد. 

_{^{مستندات قانونی - فسخ قرارداد صلح عمری}}

ماده ۷۵۸ قانون مدنی
صلح در مقام معاملات هر چند نتیجه معامله را که به جای آن واقع شده است میدهد لیکن شرایط و احکام خاصه آن معامله را ندارد ‌بنابراین اگر مورد صلح عین باشد در مقابل عوض نتیجه آن همان نتیجه بیع خواهد بود بدون اینکه شرایط و احکام خاصه بیع در آن مجری شود.

ماده ۷۶۰ قانون مدنی
صلح عقد لازم است اگر چه در مقام عقود جائزه واقع شده باشد و بر هم نمیخورد مگر در موارد فسخ به خیار یا اقاله.