-

 

ساعات کاری دفتر
9:00 تا 18:00
ارسال سوال حقوقی و درخواست
آرشیو سوالات حقوقی از وکلای دادگران
تاریخ انتشار: چهارشنبه 24 آذر 1400

 سهم ارث خواهر، خواهر زاده و برادر زاده

باسلام ورثه متوفی شامل زوجه .دو خواهر .یک خواهر زاده و دو برادر زاده می باشد.ترکه چگونه تقسیم میشود؟ ۲. شخصی فوت می‌کند ورثه او شامل پدر مادر و یک نوه پسری و یک نوه دختری است.ترکه بین آنها چگونه تقسیم می شود ؟ ممنون

 

امتیاز: Article Rating | تعداد بازدید: 15746

پاسخ – آیا با وجود خواهر، خواهر زاده و برادر زاده ارث میبرند ؟

  • وراثی که به موجب نسب ارث می برند به سه طبقه تقسیم می شوند. وراث طبقه اول شامل پدر، مادر، فرزند و نوه می شود. وراث طبقه دوم را پدربزرگ، مادربزرگ، خواهر، برادر و فرزندان آن ها تشکیل می دهد. و وراث طبقه سوم شامل خاله، عمه، عمو، دایی و فرزندان آن ها می گردد. 
  • در رابطه با سهم ارث خواهر، خواهرزاده و برادرزاده باید گفت علاوه بر طبقات، درجات وراث نیز اهمیت دارند. در حقیقت طبقات، درجات متفاوتی دارند که هر کدام نسبت به درجه پایین‌تر در سهم بردن از اولویت برخوردار هستند.این حق اولویت نسبت به وراث حاضر در طبقه اول و نسبت به سایر طبقات وراث نیز وجود دارد. بنابراین خواهران یا برادران تنها در صورتی سهم می‌برند که وراث حاضر در طبقه اول حضور نداشته باشند.
  • همچنین برادرزاده یا خواهرزاده ها در صورتی ارث می برند که درجه ی بالاتر یعنی برادر یا خواهر متوفی وجود نداشته باشد. به همین خاطر خواهر در صورتی ارث خواهد برد که از طبقه اول متوفی هیچ درجه ای موجود نباشد یا به عبارت دیگر متوفی پدر، مادر، فرزند و نوه نداشته باشد.
  • همچنین برادرزاده و خواهرزاده متوفی زمانی ارث خواهند برد که درجه ی بالاتر یعنی برادر و خواهر متوفی وجود نداشته باشند.
  • مطابق ماده 875 قانون مدنی ملاک ارث بردن زنده بودن شخص در زمان فوت متوفی می باشد.
  • خواهران و برادران متوفی می توانند از سه طریق با متوفی رابطه نسبی داشته باشند:

• خواهران و برادران با متوفی از یک پدر و مادر باشند که اصطلاحا به آن ها کلاله ابوینی گفته می شود
• خواهران و برادران فقط از طریق پدر با متوفی مشترک باشند که به آن ها کلاله اب گفته می شود
• خواهران و برادران تنها از طریق مادر با متوفی مشترک باشند که به آن ها کلاله امی گفته می شود.

  • در صورتی که کلاله ابوینی وجود داشته باشند، کلاله ابی ارث نمی برد. به عبارت دیگر، اگر متوفی هم خواهر و برادرانی داشته باشد که پدر و مادر آن ها با پدر و مادر متوفی یکی هستند و هم خواهر و برادرانی داشته باشد که پدرشان با پدر متوفی یکی است اما مادرشان با مادر متوفی یکی نیست، در این صورت تنها برادر و خواهرانی که پدر و مادر مشترک با متوفی دارند از ترکه ارث می برند. اما کلاله امی در هر صورت با کلاله ابوینی یا ابی ارث خواهد برد. سهم الارث بین کلاله امی به تساوی تقسیم می شود اما میان کلاله ابوینی یا ابی پسر دو برابر دختر ارث خواهد برد.
  • میزان ارث برادران و خواهران بسته به موارد مختلف، متفاوت می باشد.در حالتی که وارث تنها یک برادر ابی یا ابوینی باشد، تمام اموال را به ارث خواهد برد. اگر وارث یک خواهر ابوینی یا ابی باشد، یک دوم را به ارث خواهد برد و یک دوم دیگر را چون وارث دیگری وجود ندارد به ارث می برد که اصطلاحا گفته می شود یک دوم دیگر را به رد می برد.
  • در حالتی که وراث چند برادر هستند که همگی ابوینی یا ابی می باشند، تمام ماترک را به قرابت می برند و بطور مساوی میان آن ها تقسیم خواهد گردید.
  • در حالتی که وراث چند خواهر ابوینیی و یا چند خواهر ابی باشند، دو سوم ماترک را به ارث می برند و باقی مانده اموال را چون وارث دیگری نیست به طور مساوی به ارث می برند.
  • اگر وارث یک برادر امی باشد، یک ششم ماتررک را به ارث خواهد برد و بقیه اموال به جا مانده را به قرابیت می برد.
  • اگر وارث یک خواهر امی باشد یک ششم ماترک را به ارث خواهد برد و باقی ماترک را به رد می برد.
  • در صورتی که وراث چند برادر امی باشند یک سوم اموال به جا مانده را به ارث می برند و باقی را به قرابت می برند. در صورتی که وراث چند خواهر امی باشند یک سوم ماترک را به ارث می برند و باقی اموال را به دلیل نبودن وارث دیگر به ارث خواهند برد.
  • در حالتی که وراث چند خواهر و برادر امی باشند، یک سوم ترکه را به ارث می برند و بقیه اموال به تساوی میان آن ها تقسیم می شود. در حالتی که وراث چند خواهر و برادر ابوینی یا ابی باشند، در این حالت تمام ماترک را به قرابت می برند و سهم الارث میان آن ها بر اساس جنسیت تقسیم خواهد گردید. بدان معنا که برادر ابوینی یا ابی دو برابر خواهر ابوینی یا ابی ارث خواهد برد. 
  • در آخر یادآوری این نکته ضروری است که تنها زمانی به برادران و خواهران سهم قانونی تعلق می‌گیرد که هیچ یک از وراث حاضر در طبقه اول حضور نداشته باشند. حضور تنها یکی از وراث در هر یک از درجات طبقه اول، می‌تواند مانع از سهم بردن برادران و خواهران متوفی شود.
  • همچنین وجود حتی یک خواهر یا برادر برای متوفی مانع از ارث بردن برادرزاده یا خواهرزاده می شود. حال اگر متوفی ‏خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان مى‏دهند.  سهم برادر زاده و خواهر زاده امی به طور مساوى بين آنان تقسیم مى‏ شود و از سهمى كه به برادر زاده و خواهر زاده ابوینی يا ابی مى رسد، هر پسر دو برابر دختر سهم مى‏برد.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص سهم ارث خواهر، خواهر زاده و برادر زاده

♦  در پاسخ به پرسشی که طرح فرمودید و محاسبه ترکه برای هر یک از موارد مطرح شده بدین صورت می باشد:
1- دورثه متوفی شامل زوجه، دو خواهر، یک خواهر زاده و دو برادر زاده: 
سهم الارث زوجه به علت نبود فرزند یک چهارم می باشد و باقی ترکه بطور مساوی به دو خواهر خواهد رسید. لازم به ذکر است که اگر در زمان فوت فقط یک خواهر و چند خواهرزاده و چند برادر زاده باشد، خواهر حاجب سایرین است و برادرزاده و خواهرزاده ارث نخواهند برد اما اگر در زمان فوت سایر خواهران و برادران زنده بوده اند ولی موقع تقسیم فوت کرده اند در این فرض خواهرزاده ها و برادرزاده ها ارث میبرند.  میزان سهم هر یک از برادرزاده یا خواهرزاده تابع سهم والد وارث است و پسر دو برابر دختر ارث می برد. به عبارت دیگر در صورتی که در هنگام فوت افراد زنده عبارت باشند از سه خواهر متوفی و یک یا دو برادر او، سهم الارث برادران دو برابر خواهران می باشد. البته خواهرزاده در اینجا فرزند خواهر سوم در نظر گرفته شده است چراکه اگر منظور شما از خواهرزاده فرزند یکی از دو خواهر باشد به علت زنده بودن مادرش به هیچ طریقی وارث نمی باشد.
2- ورثه شامل پدر مادر و یک نوه پسری و یک نوه دختری:

در اینجا ابتدا سهم فرزندان متوفی با فرض زنده‌بودن فرزندان حساب شده و سپس سهم هر فرزند به نوه‌های متوفّی داده می‌شود. پدر و مادر هر کدام یک ششم به ارث برده و باقی ترکه به فرزندان می رسد که پسر دو برابر دختر ارث می برد. بنابراین پدر یک ششم و مادر یک ششم ارث می برد سپس باقی ترکه به نوه ها می رسد که نوه پسری دو برابر نوه دختری ارث می برد.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

 

 

مستندات قانونی - سهم ارث وراث از ماترک متوفی

ماده ۸۶۱ قانون مدنی
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب.

ماده ۸۶۲ قانون مدنی
اشخاصی که به موجب نسب ارث میبرند سه طبقه‌اند:
۱) پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد.
۲) اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها.
۳) اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها.

ماده ۸۶۳ قانون مدنی
وارثین طبقه بعد وقتی ارث میبرند که از وارثین طبقه قبل کسی نباشد.

ماده ۸۶۴ قانون مدنی
از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث میبرند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.

ماده ۸۶۵ قانون مدنی
اگر در شخص واحد موجبات متعدده ارث جمع شود به جهت تمام آن موجبات ارث میبرد مگر اینکه بعضی از آنها مانع دیگری باشد‌که در این صورت فقط از جهت عنوان مانع میبرد.

ماده ۸۶۶ قانون مدنی
در صورت نبودن وارث امر ترکه متوفی راجع به حاکم است.

ماده ۸۶۷ قانون مدنی
ارث به موت حقیقی یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا میکند.

ماده ۸۶۸ قانون مدنی
مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی مستقر نمی‌شود مگر پس از اداء حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته.

ماده ۸۸۶ قانون مدنی
حجب حالت وارثی است که به واسطه بودن وارث دیگر از بردن ارث کلاً یا جزئاً محروم میشود.

ماده ۸۸۷ قانون مدنی
حجب بر دو قسم است:
‌قسم اول آن است که وارث از اصل ارث محروم میگردد مثل برادرزاده که به واسطه بودن برادر یا خواهر متوفی از ارث محروم میشود یا برادرانی که با‌ بودن برادر ابوینی از ارث محروم میگردند.
‌قسم دوم آن است که فرض وارث از حد اعلی بحد ادنی نازل میگردد مثل تنزل حصه شوهر ازنصف به ربع در صورتی که برای زوجه اولاد باشد و‌ همچنین تنزل حصه زن از ربع به ثمن در صورتی که برای زوج او اولاد باشد.

ماده ۸۸۸ قانون مدنی
ضابطه حجب از اصل ارث رعایت اقربیت به میت است بنابراین هر طبقه از وراث طبقه بعد را از ارث محروم مینمایند مگر در مورد ماده ۹۳۶ و موردی که وارث دورتر بتواند به سمت قائم مقامی ارث ببرد که در این صورت هر دو ارث میبرند.

ماده ۸۸۹ قانون مدنی
در بین وراثت طبقه اولی اگر برای میت اولادی نباشد اولاد اولاد او هر قدر که پائین بروند قائم مقام پدر یا مادر خود بوده و با هر یک از ‌ابوین متوفی که زنده باشد ارث میبرند ولی در بین اولاد اقرب به میت ابعد را از ارث محروم مینماید.

ماده ۸۹۰ قانون مدنی
در بین وراث طبقه دوم اگر برای متوفی برادر یا خواهر نباشد اولاد اخوه هر قدر که پائین بروند قائم مقام پدر یا مادر خود بوده با هر یک ‌از اجداد متوفی که زنده باشد ارث میبرند لیکن در بین اجداد یا اولاد اخوه اقرب به متوفی ابعد را از ارث محروم میکند.
‌مفاد این ماده در مورد وارث طبقه سوم نیز مجری میباشد.

ماده ۸۹۱ قانون مدنی
وراث ذیل حاجب از ارث ندارد:
پدر - مادر - پسر - دختر - زوج و زوجه.

ماده ۸۹۲ قانون مدنی
حجب از بعض فرض در موارد ذیل است:
‌الف) وقتی که برای میت اولاد یا اولاد اولاد باشد در این صورت ابوین میت از بردن بیش از یک ثلث محروم میشوند مگر در مورد ماده ۹۰۸ و ۹۰۹ که ممکن است هر یک از ابوین به عنوان قرابت یا رد بیش از یک سدس ببرد و همچنین زوج از بردن بیش از یک ربع و زوجه از بردن بیش از یک‌ ثمن محروم میشود.
ب) وقتی‌که برای میت چند برادر یا خواهر باشد در این صورت مادر میّت از بردن بیش از یک سدس محروم می‌شود مشروط بر این‌که:
اولا) لااقل دو برادر یا یک برادر با دو خواهر یا چهار خواهر باشند.
ثانیا) پدر آنها زنده باشد.
ثالثا) از ارث ممنوع نباشد مگر به سبب قتل.
رابعا) ابوینی یا ابی تنها باشند.

ماده ۹۰۶ قانون مدنی
اگر برای متوفی اولاد یا اولاد اولاد از هر درجه که باشند موجود نباشد هر یک از ابوین در صورت انفراد تمام ارث را میبرد و اگر پدر و‌مادر میت هر دو زنده باشند مادر یک ثلث و پدر دو ثلث میبرد لیکن اگر مادر حاجب داشته باشد سدس از‌ترکه متعلق به مادر و بقیه مال پدر است.

ماده ۹۰۷ قانون مدنی
اگر متوفی ابوین نداشته و یک یا چند نفر اولاد داشته باشد ترکه به طریق ذیل تقسیم میشود:
‌اگر فرزند منحصر به یکی باشد خواه پسر خواه دختر تمام ترکه به او میرسد.
‌اگر اولاد متعدد باشند ولی تمام پسر یا تمام دختر ترکه بین آنها بالسویه تقسیم میشود.
‌اگر اولاد متعدد باشند و بعضی از آنها پسر و بعضی دختر پسر دو برابر دختر میبرد.

ماده ۹۰۸ قانون مدنی
هر گاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند با یک دختر فرض هر یک از پدر و مادر سدس ترکه و فرض دختر نصف آن‌ خواهد بود و مابقی باید بین تمام وراث به نسبت فرض آنها تقسیم شود مگر اینکه مادر حاجب داشته باشد که در این صورت مادر از مابقی چیزی ‌نمیبرد.

ماده ۹۰۹ قانون مدنی
هر گاه پدر یا مادر متوفی یا هر دو ابوین او موجود باشند یا چند دختر فرض تمام دخترها دو ثلث ترکه خواهد بود که بالسویه بین آنها ‌تقسیم میشود و فرض هر یک از پدر و مادر یک سدس و مابقی اگر باشد بین تمام ورثه به نسبت فرض آنها تقسیم میشود مگر اینکه مادر حاجب ‌داشته باشد در این صورت مادر از باقی چیزی نمیبرد.

ماده ۹۱۰ قانون مدنی
هر گاه میت اولاد داشته باشد گرچه یک نفر اولاد اولاد او ارث نمیبرند.

ماده ۹۱۱ قانون مدنی
هر گاه میت اولادی بلاواسطه نداشته باشد اولاد اولاد او قائم مقام اولاد بوده و بدین طریق جزو وارث طبقه اول محسوب و با هر یک ‌از ابوین که زنده باشد ارث میبرد.‌تقسیم ارث بین اولاد اولاد بر حسب نسل به عمل میآید یعنی هر نسل حصه کسی را میبرد که به توسط او به میت میرسد بنابراین اولاد پسر دو برابر ‌اولاد دختر میبرند.در تقسیم بین افراد یک نسل پسر دو برابر دختر میبرد.

ماده ۹۱۲ قانون مدنی
اولاد اولاد تا هر چه که پائین بروند به طریق مذکور در ماده فوق ارث میبرند با رعایت اینکه اقرب به میت ابعد را محروم میکند.

ماده ۹۱۳ قانون مدنی
در تمام صور مذکوره در این مبحث هر یک از زوجین که زنده باشد فرض خود را میبرد و این فرض عبارت است از نصف ترکه برای ‌زوج و ربع آن برای زوجه در صورتی که میت اولاد یا اولاد اولاد نداشته باشد و از ربع ترکه برای زوج و ثمن آن برای زوجه در صورتی که میت اولاد یا اولاد اولاد داشته باشد و مابقی ترکه بر طبق مقررات مواد قبل مابین سایر وراث تقسیم میشود.

ماده ۹۱۴ قانون مدنی
اگر به واسطه بودن چندین نفر صاحبه آن فرض ترکه میت کفایت نصیب تمام آنها را نکند نقص بر بنت و بنتین وارد میشود و اگر پس از‌ موضوع کردن نصیب صاحبه آن فرض زیادتی باشد و وارثی نباشد که زیاده را به عنوان قرابت ببرد این زیاده بین صاحبه آن فرض بر طبق مقررات مواد فوق تقسیم میشود لیکن زوج و زوجه مطلقاً و مادر اگر حاجب داشته باشد از زیادی چیزی نمیبرد.

ماده ۹۱۵ قانون مدنی
انگشتری که میت معمولاً استعمال میکرده و همچنین قرآن و رختهای شخصی وشمشیر او به پسر بزرگ او میرسد بدون اینکه از ‌حصه او از این حیث چیزی کسر شود مشروط بر اینکه ترکه میت منحصر به این اموال نباشد.

ماده ۹۱۶ قانون مدنی
هر گاه برای میت وارث طبقه اولی نباشد ترکه او به وارث طبقه ثانیه میرسد.

ماده ۹۱۷ قانون مدنی
هر یک از وراث طبقه دوم اگر تنها باشد تمام ارث را میبرد و اگر متعدد باشند ترکه بین آنها بر طبق مواد ذیل تقسیم میشود.

ماده ۹۱۸ قانون مدنی
اگر میت اخوه ابوینی داشته باشد اخوه ابی ارث نمیبرند در صورت نبودن اخوه ابوینی اخوه ابی حصه ارث آنها را میبرند.‌اخوه ابوینی و اخوه ابی هیچکدام اخوه امی را از ارث محروم نمیکنند.

ماده ۹۱۹ قانون مدنی
اگر وارث میت چند برادر ابوینی یا چند برادر ابی یا چند خواهر ابوینی و چند خواهر ابی باشند ترکه بین آنها بالسویه تقسیم میشود.

ماده ۹۲۰ قانون مدنی
اگر وارث میت چند برادر و خواهر ابوینی یا چند برادر و خواهر ابی باشند حصه ذکور دو برابر اناث خواهد بود.

ماده ۹۲۱ قانون مدنی
اگر وراث چند برادر امی یا چند خواهر امی یا چند برادر و خواهر امی باشند ترکه بین آنها بالسویه تقسیم میشود.

ماده ۹۲۲ قانون مدنی
هر گاه اخوه ابوینی و اخوه امی با هم باشند تقسیم به طریق ذیل میشود:
‌اگر برادر یا خواهر امی یکی باشد سدس ترکه را میبرد و بقیه مال اخوه ابوینی یا ابی است که به طریق مذکور در فوق تقسیم مینمایند.
‌اگر کلاله امی متعدد باشد ثلث ترکه به آنها تعلق گرفته و بین خود بالسویه تقسیم میکنند و بقیه مال اخوه ابوینی یا ابی است که مطابق مقررات مذکور در فوق تقسیم مینمایند.

ماده ۹۲۳ قانون مدنی
هر گاه ورثه اجداد یا جدات باشد ترکه به طریق ذیل تقسیم میشود:
‌اگر جد یا جده تنها باشد اعم از ابی یا امی تمام ترکه به او تعلق میگیرد.
‌اگر اجداد و جدات متعدد باشند در صورتی که ابی باشند ذکور دو برابر اناث میبرد و اگر همه امی باشند بین آنها بالسویه تقسیم میگردد.
اگر جد یا جده ابی و جد یا جده امی با هم باشند ثلث ترکه به جد یا جده امی میرسد و در صورت تعداد اجداد امی آن ثلث بین آنها بالسویه تقسیم‌ میشود و دو ثلث دیگر بجد یا جده ابی میر‌سد و در صورت تعدد حصه ذکور از آن دو ثلث دو برابر حصه اناث خواهد بود.

ماده ۹۲۴ قانون مدنی
هر گاه میت اجداد و کلاله با هم داشته باشد دو ثلث ترکه بوراثی میرسد که از طرف پدر قرابت دارند و در تقسیم آن حصه ذکور دو‌برابر اناث خواهد بود و یک ثلث به وراثی میرسد که از طرف مادر قرابت دارند و بین خود بالسویه تقسیم مینمایند لیکن اگر خویش مادری فقط یک ‌برادر یا یک خواهر امی باشد فقط سدس ترکه به او تعلق خواهد گرفت.

ماده ۹۲۵ قانون مدنی
در تمام صور مذکوره در مواد فوق اگر برای میت نه برادر باشد و نه خواهر اولاد اخوه قائم مقام آنها شده و با اجداد ارث میبرند در این صورت تقسیم ارث نسبت به اولاد اخوه بر حسب نسل به عمل میآید یعنی هر نسل حصه کسی را میبرد که به واسطه او به میت میرسد بنابراین ‌اولاد اخوه ابوینی یا ابی حصه اخوه ابوینی یا ابی تنها و اولاد کلاله امی حصه کلاله امی را میبرند.
‌در تقسیم بین افراد یک نسل اگر اولاد اخوه ابوینی یا ابی تنها باشند ذکور دو برابر اناث میبرد واگر از کلاله امی باشند بالسویه تقسیم میکنند.

ماده ۹۲۶ قانون مدنی
در صورت اجتماع کلاله ابوینی و ابی و امی کلاله ابی ارث نمیبرد.

ماده ۹۲۷ قانون مدنی
در تمام مواد مذکوره در این مبحث هر یک از زوجین که باشد فرض خود را از اصل ترکه میبرد و این فرض عبارت است از نصف اصل‌ترکه برای زوج و ربع آن برای زوجه.‌متقربین به مادر هم اعم از اجداد یا کلاله فرض خود را از اصل ترکه میبرند.‌هر گاه به واسطه ورود زوجه یا زوجه نقصی موجود گردد نقص بر کلاله ابوینی یا ابی یا بر اجداد ابی وارد میشود.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.


پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما 

 

ثبت امتیاز
نظرات
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.
ارسال نظر جدید

Website

تصویر امنیتی
کد امنیتی را وارد نمایید:

سوالات خود را جستجو کنید
ارسال سوال حقوقی و درخواست

رزرو وقت مشاوره حقوقی با ما

در صورت تمایل به دریافت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری و وکیل متخصص و هماهنگی و رزرو وقت مشاوره حقوقی حضوری کلیک کنید.